LỊCH SỬ TRUNG QUỐC 5000 NĂM

51-52

TRẬN ĐẠI CHIẾN Ở CỰ LỘC

Sau khi chỉnh đốn lại quân đội, Hạng Lương đánh thắng mấy trận liền, đánh bại đại tướng Chương Hàm của Tần. Hạng Vũ, Lưu Bang dẫn cánh quân khác, giết được tướng Ly Do. Sau khi thắng trận, Hạng Lương tỏ ra kiêu ngạo, không coi quân Tần ra gì, nên có phần lơi lỏng. Chương Hàm chỉnh đốn lại quân đội, nhân lúc Hạng Lương không phòng bị, tổ chức phản công mãnh liệt, Hạng Lương tử trận. Hạng Vũ, Lưu Bang phải lui về giữ Bành Thành.

Chương Hàm đánh bại Hạng Lương, cho rằng quân Sở đã thiệt hại nặng, không còn sức, liền tạm thời bỏ mặt trận phía nam Hoàng Hà, đem quân về bắc đánh nước Triệu (đây không phải nước Triệu thời Chiến quốc, mà là một chính quyền mới thành lập) và nhanh chóng chiếm được đô thành Hàm Đan. Triệu Vương tên là Yết chạy đến Cự Lộc (nay ở tây nam Bình Dương, Hà Bắc). Chương Hàm cử tướng Chương Ly bao vây thành Cự Lộc, còn tự mình dẫn quân đóng tại Cứu Nguyên, phía nam Cự Lộc. Ông ta còn sửa một con đường tải lương từ Cứu Nguyên đến Cự Lộc để tiếp tế cho Vương Ly.

Triệu Vương Yết nhiều lần cử người đến gặp Sở Hoài Vương xin cứu viện. Lúc đó, Sở Hoài Vương đang muốn phái quân sang phía tây đánh Hàm Dương. Hạng Vũ nóng lòng muốn báo thù cho chú (tức Hạng Lương) nên xin đem quân đánh vào cửa quan (tức cửa Hàm Cốc, đường dẫn tới Hàm Dương). Một số lão thần nói riêng với Sở Hoài Vương: "Hạng Vũ tính tình xốc nổi, ham giết người, Lưu Bang là người trung hậu, nên cử Lưu Bang đi". Vừa lúc nước Triệu đến xin viện binh, Sở Hoài Vương liền phái Lưu Bang đi đánh Hàm Dương, và phái Tống Nghĩa làm thượng tướng quân, Hạng Vũ làm phó tướng, đem 20 vạn quân đi cứu nước Triệu.

Tống Nghĩa dẫn đại quân đến An Dương (nay ở đông nam An Dương, Hà Nam), nghe nói thanh thế quân Tần rất lớn, liền hạ lệnh cho dừng lại, để chờ cho quân Tần đánh nhau với Triệu, tiêu hao bớt lực lượng rồi sẽ tiến quân. Tống Nghĩa án binh bất động, đóng ở An Dương suốt 46 ngày. Hạng Vũ không chờ đợi nổi, đến nói với Tống Nghĩa: "Quân Tần bao vây Cự Lộc, tình hình khẩn cấp như vậy, chúng ta nên mau mau vượt sông, phối hợp với quân Triệu ở trong thành, cùng nhau đánh ép lại, thì nhất định thắng được quân Tần".

Tống Nghĩa nói: "Chúng ta hãy đợi cho quân Tần và quân Triệu quyết chiến một trận rồi sau sẽ liệu". Ông ta lại nói với Hạng Vũ: "Nói về chuyện xông xáo ngoài chiến trường thì ta không bằng anh, nhưng nói về mặt bày mưu kế trong màn trướng, thì anh không bằng ta được". Ông ta còn hạ lệnh: "Tướng sĩ nếu ai không phục tùng chỉ huy thì sẽ chém đầu theo quân pháp".

Mệnh lệnh đó rõ ràng là nhằm vào Hạng Vũ, khiến Hạng Vũ tức điên người. Lúc đó đã là tháng 11, thời tiết phương bắc lạnh giá, lại gặp mưa lớn, doanh trại quân Sở không nhận đủ lương thảo tiếp tế, quân lính đói rét, nhiều người oán thán. Hạng Vũ nói: "Hiện nay trại quân không đủ lương thực, nhưng thượng tướng quân vẫn án binh bất động, cứ uống rượu nghe nhạc, không lo đến việc quốc gia, không thương xót quân lính. Như vậy thì sao xứng là thượng tướng quân nữa"

Hôm sau nhân lúc hội nghị, Hạng Vũ liền rút kiếm chém đầu Tống Nghĩa. Ông xách đầu Tống Nghĩa, nói với tướng sĩ: "Tống Nghĩa phản bội lại đại vương, ta vâng lệnh đại vương, đã giết hắn ta rồi". Đại đa số tướng sĩ là người dưới quyền cũ của Hạng Lương, còn Tống Nghĩa thì không có uy tín gì lớn. Mọi người thấy Hạng Vũ đã giết Tống Nghĩa, đều tình nguyện nghe theo sự chỉ huy của Hạng Vũ.