Hihideung panon Markum, nu geus bodas kabeh basa bantrok jeung panon kuring. Ngadadak awak ramohpoy, leungeun jeung suku lilinieun. Keteg jajantung motah. Dada karasa eungap siga katerap kasakit mengi. Leuwihna ti eta, kulit dampal suku ngadadak leungit.
Anehna, kulit dampal suku nu coplok teu ngaluarkeun getih. Pon kitu deui karasa nyeri. Ngan rokaya, kuring teu bisa nangtung. Komo leumpang mah. Kajeun dipaksakeun oge karasana linu jeung peureus. Siga leumpang atawa nangtung dina cucuk. Kapaksa kudu ngesod, siga jaman karajaan. Jauh ti Markum, kulit dampal suku bet balik deui sabihara-sabihari.
Pangalaman pikareuwaseun, ngabalukarkeun kuring bangbaungeun. Sieun kapanggih deui jeung Markum. Pangpangna paadu teuteup jeung matana nu matak kukurayeun, mibada pangaruh sihir. Komo mun kulit dampal suku leungit tur teu balik deui mah. Palias teuing. Kuring sieun hirup tanpa daksa, hirupna ngagumantung kana iteuk. Ngabayangkeunana oge matak kukurayeun.
Antukna hirup teh jadi marudah. Gulinggasahan. Hate teu bisa dibangbalerkeun tina kasieun. Sieun ku sorot panona nu matak ginggiapeun. Seuseukeut panona siga pucuk eurih, matak nurihan jajantung. Moncorong herang siga panon ucing di nu poek. Keletna nyacampah, katangen ambek pohara.
Markum, ngalangkang dina kongkolak panon lain bae keur nyileuk. Dalah keur sare oge datang kana impian. Siga ngahajakeun neror. Geus kitu mah tambuh laku. Karek muka panto hareup, rek nyiar kipayah. Barang bray, na sawangan Markum ngabedega bari nulak cangkeung. Panona nu geus bodas kabeh teh neuteup seukeut siga rek ngalegleg. Gebeg, jajantung ratug tutunggulan
Bulu punduk tuluy bae carengkat. Kulit leungeun kukurayeun. Kesang tiis renung dina tarang. Awak ngagibrik siga kabulusan. Geus kitu mah nyirekem deui di pangkeng. Poho ka anak pamajikan nu kudu dibayuan. Kasieun ngaleungitkeun rasa tanggung jawab ka kulawarga. Nu sawadina hirup ayem tengtrem teh ngadadak paburantak.
***
Geus tilu minggu, kuring teu ka luar ti imah. Pamajikan, Rohmaida masang beungeut kurawed haseum. Samutut siga tutut. Tapi teu daek nyarita sakemek-kemek acan. Nu nyarita teh ngan leungeun jeung suku wungkul. Kucara ngabantingkeun gelas katut piring kana ubin. Najong ember, panci, seeng jeung aseupan.
Kuring ngan bisa meungpeun panon carang. Api-api teu kadenge. Api-api ocon jeung budak. Unggal sora gelas ngemprang kana ubin. Si cikal Rahma, karek umur opat taun dileketek kulit beuteungna nepi ceuceuleukeuteukan, bari nyekelan beuteungna.
Lamun ngadenge seeng ditajong, tepi ngagolombrang matak murag jajantung. Gantian si Ragil, anak kadua, umurna karek sataun diciuman pipina. Ngan edas, Ragil mah sok males ngagegel. Huntuna nu karek bijil sababaraha siki digegelkeun kana pipi kuring sataker kebek. Karasana nyeri jeung darekok, matak seueul angen.
Sikep hare-hare kana kalakuan pamajikan lain matak pipikiran tenang. Hate beuki marudah. Pipikiran kalimpudan kahemeng. Utek karasana poek, teu bisa diajak mikir. Katambah talajak pamajikan ray poe-ray poe teh mingkin kokomoan. Lain barang-barang bae nu disiksana. Ka Rahma atawa Ragil sok luas ngajembel atawa nyiwit pingpingna nepi ngagelempeng hideung.
Komo waktu Rahma, ngarenghik menta dipangmeulikeun es bonbon. Basa tukang es bonbon nabeuh bonang nu digantung na gorobagna, hareupeun imah. Kuring ngan bisa ngabetem Nepi ka tukang es bonbon ngiles di pengkolan.. Rahma, ceurik kanyenyerian teu bisa diupah-apeh.
Hate ngarakacak, seuseuitan asa digerihan hinis. Miceun katugenah, alatan teu mampuh mangmeulikeun es bonbon. Kuring kekedengan hareupeun televisi, ngagaelan acarana nu teu nyari deui. Matak seueul angen. Harepan hiji-hijina pitunduheun hayang gancang datang. Hayang ngaleupaskeun karudet nu ngagayot dina utek.
Harepan bet nyalahan. Beuteung kukurubukan menta di eusi. Lapar. Kapaksa hoream-hoream oge muru dapur. Turub sangu dibuka, nu kapanggih sangku kosong. Sababaraha siki remeh geus garing, nempel na sisi-sisina. Kitu deui mangkok jeung piring ngabagug kari gegedoh sayur. Panon kuring ngareret ka pamajikan nu keur nyusuan Ragil. Beungeutna ngabalieur, katangen juru panona ngembeng ku cai mata.
